تعارض مجاز و تخصیصتعارض مجاز و تخصیص، تنافی میان دو احتمال مجاز و تخصیص در یک کلام را میگویند. ۱ - تعریفتعارض مجاز و تخصیص، عبارت است از آن که در کلامی هم مجاز و هم تخصیص احتمال داده شود و امر بین یکی از آن دو دایر باشد؛ برای مثال، جمله «لا یجب اکرام الطوال» با جمله «اکرم زید الطویل» در ظاهر با هم تنافی دارند و حل تنافی یا به این است که جمله دوم مخصص جمله اول قرار داده شود (احتمال تخصیص) و یا این که در جمله دوم، «اکرم» بر استحباب حمل گردد. عدهای از اصولیها به ترجیح مجاز بر تخصیص معتقد هستند، ولی نظر مشهور این است که تخصیص بر مجاز، تقدم و ترجیح دارد. [۲]
التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة، عزیز برزنجی، عبداللطیف عبدالله، ج۲، ص (۱۰۴-۱۰۳).
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۳۷، برگرفته از مقاله «تعارض مجاز و تخصیص». ردههای این صفحه : اصطلاحات اصولی | اصول فقه | تعارض احوال لفظ | حقیقت و مجاز | عام و خاص | مباحث الفاظ
|