زمان تقریبی مطالعه: 1 دقیقه
 

تعارض مجاز و تخصیص





تعارض مجاز و تخصیص، تنافی میان دو احتمال مجاز و تخصیص در یک کلام را می‌گویند.


۱ - تعریف



تعارض مجاز و تخصیص، عبارت است از آن که در کلامی هم مجاز و هم تخصیص احتمال داده شود و امر بین یکی از آن دو دایر باشد؛ برای مثال، جمله «لا یجب اکرام الطوال» با جمله «اکرم زید الطویل» در ظاهر با هم تنافی دارند و حل تنافی یا به این است که جمله دوم مخصص جمله اول قرار داده شود (احتمال تخصیص) و یا این که در جمله دوم، «اکرم» بر استحباب حمل گردد.
عده‌ای از اصولی‌ها به ترجیح مجاز بر تخصیص معتقد هستند، ولی نظر مشهور این است که تخصیص بر مجاز، تقدم و ترجیح دارد.
[۲] التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة، عزیز برزنجی، عبداللطیف عبدالله، ج۲، ص (۱۰۴-۱۰۳).


۲ - پانویس


 
۱. مفاتیح الاصول، مجاهد، محمد بن علی، ص (۸۹-۸۸).    
۲. التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة، عزیز برزنجی، عبداللطیف عبدالله، ج۲، ص (۱۰۴-۱۰۳).
۳. مبادی الوصول الی علم الاصول، علامه حلی، حسن بن یوسف، ص۷۷.    


۳ - منبع


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۳۷، برگرفته از مقاله «تعارض مجاز و تخصیص».    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.